Η πρωταρχική σχέση φροντιστή-παιδιού έχει θεμελιώδη σημασία στην ανθρώπινη ανάπτυξη. Ως βασικός φροντιστής θεωρείται αυτός ο οποίος ανατρέφει το παιδί στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Μπορεί να είναι η μητέρα, ο πατέρας, βιολογικοί ή όχι, ή κάποιο άλλο άτομο. Δεν υπάρχει εγχειρίδιο του πώς μπορεί κάποιος να γίνει τέλειος γονέας. Όμως, μπορεί να γίνει αρκετά καλός γονέας, ξεπερνώντας τις προσωπικές του δυσκολίες και επουλώνοντας τα δικά του ψυχικά τραύματα. Μπορεί να έχει μια ουσιαστική σχέση με το παιδί του, ζώντας και αλλάζοντας μαζί του, στην πορεία του χρόνου.

Στην ψυχαναλυτική διαδικασία, εκτός από τις φωνές του παρελθόντος, είμαστε εδώ για να ακούσουμε και να απαλύνουμε και τις δυσκολίες που βρίσκονται στο παρόν, όπως π.χ. οι στρεσσογόνες διαδικασίες της εξωσωματικής γονιμοποίησης και της υιοθεσίας.

Το άγχος, σαν λέξη, προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα ‘ἄγχω’, που σημαίνει πνίγω, στραγγαλίζω.

Θεωρείται ως η αντίδραση του ατόμου κάθε φορά που βρίσκεται υπό τραυματικές συνθήκες, δηλαδή κάθε φορά που υποβάλλεται σε εισροή τραυματικών διεγέρσεων εξωτερικής ή εσωτερικής προέλευσης, τις οποίες δεν μπορεί να ελέγξει. Σε αντίθεση με τον φόβο, που θεωρείται ότι έχει συγκεκριμένο αντικείμενο, το άγχος ορίζεται συνήθως από την απουσία αντικειμένου.

Στην ψυχανάλυση, αυτές οι εσωτερικές διαδικασίες αναλύονται και ονοματίζονται. Μέσα από τη θεραπευτική σχέση εμπιστοσύνης και την πορεία της θεραπείας, γίνονται πλέον ορατές στον αναλυόμενο και προχωράμε στη λύση τους.

Το πένθος είναι μια φυσιολογική διαδικασία κατά την οποία καλούμαστε να καταφέρουμε να ζήσουμε με την απώλεια. Την απώλεια ενός φυσικού προσώπου, της υγείας ή μιας πρότερης κατάστασης. Μερικές φορές είναι τόσο οδυνηρό, που το εγώ καλείται να επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις του, όλους τους μηχανισμούς που έχει, για να τα καταφέρει. Στην ανάλυση, προσπαθούμε να το δεχθούμε όπως είναι και να βοηθήσουμε το εγώ όχι να ξεχάσει, αλλά να μπει σε μια διαδικασία μεταμόρφωσης και ανάπτυξης μέσα από αυτό.

Η ταυτότητα του ανθρώπου είναι ένα ακόμα σημαντικό κεφάλαιο. Τι ορίζει το ποιός είμαι, τη σεξουαλικότητά μου. Το ποιον θα αγαπήσω, με ποιον θα δεσμευτώ, αν θα αποκτήσω παιδιά ή όχι. Η σεξουαλική ταυτότητα δεν είναι επιλογή. Όμως, το να μπορέσει να ορίσει την ύπαρξη του ο άνθρωπος, είναι.

Στην ανάλυση, θα δουλέψουμε μαζί για να μπορέσει να ανακαλύψει την ταυτότητά του και να εδραιώσει την ύπαρξη του σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο, ειδικά στην Ελλάδα, μπορεί να είναι ακόμα αρκετά εχθρικό.

Οδηγός αντιμετώπισης και διαχείρισης περιστατικών βίας σε βάρος ΛΟΑΤΚ+ πολιτών από την ΕΛ.Α.Σ

Το τραύμα μπορεί να είναι σωματικό και να προκαλεί ψυχικό πόνο, ψυχικό και να προκαλεί σωματικό πόνο ή μπορεί να είναι και σωματικό και ψυχικό μαζί. Επίσης, σε μερικές σωματικές νόσους μπορεί το σύμπτωμα του σωματικού τραύματος να μοιάζει με αυτό του ψυχικού. Ένα παράδειγμα μπορούμε να δούμε σε ένα από τα αυτοάνοσα νοσήματα, τη σκλήρυνση κατά πλάκας, όπου πολύ συχνά παρατηρείται brain fog, κόπωση και ψυχική δυσφορία, τα οποία μπορούν ψευδώς να δώσουν την εικόνα μιας καταθλιπτικής θέσης.

Ο αναλυτής πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνει συνεχώς τις λεπτές αποχρώσεις του πόνου και του σωματικού συμπτώματος, για να δώσει στον αναλυόμενο μια καθαρή εικόνα του πού σταματάει το σωματικό σύμπτωμα και του που αρχίζει το ψυχικό. Όταν υπάρχει όμως και σωματικό τραύμα, η παραπάνω διαδικασία γίνεται πάντοτε με τη συνεργασία του αναλυόμενου και με τον γιατρό που τον παρακολουθεί.

Όταν το τραύμα δεν οφείλεται σε ιατρικούς λόγους, μπορεί να σωματοποιηθεί ο ψυχικός πόνος, να εκφραστεί στο σώμα με τη μορφή σωματικών συμπτωμάτων. Το τραύμα μιλάει μέσα από το σώμα και το σώμα μέσα από το τραύμα. Γίνεται σύμπτωμα. Μπορεί να φανερώνει συνδέσεις που κρύβονται από τη γλώσσα, από το συνειδητό. Ζητά να αποκωδικοποιηθεί, να ακουστεί, να φροντιστεί. Στην ανάλυση καλούμαστε να κάνουμε ακριβώς αυτό, με σεβασμό και μεθοδικότητα.

Η κακοποίηση είναι η πρόκληση λεκτικού, σωματικού ή σεξουαλικού πόνου. Μερικές φορές είναι εμφανής και άλλοτε δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από αυτόν που τη βιώνει. Μπορούμε να τη δούμε να καθρεφτίζεται στη συμπεριφορά του αποδέκτη της, που, αν και μπορεί να είναι ένα άτομο οξυδερκές και ικανό, λειτουργεί με τρόπο αυτοκαταστροφικό σε κάποιους τομείς.

Αν την ανακαλύψουμε στην ανάλυση καλούμαστε να την αντιμετωπίσουμε, βλέποντάς την καθαρά και χτίζοντας σιγά σιγά τα τραυματισμένα κομμάτια του εαυτού μέσα από τη θεραπευτική σχέση εμπιστοσύνης αναλυτή-αναλυόμενου. Οι προβληματικές δυναμικές θα βγουν και στη θεραπεία, αλλά η θεραπεία για αυτό είναι. Είναι ένας ασφαλής πειραματικός χώρος για τον αναλυόμενο, για να μπορέσει να υπάρξει όπως ακριβώς είναι, χωρίς κριτική, και απαλλαγμένος από αυτά που τον μπλοκάρουν, για να μπορέσει να υπάρξει και χωρίς αυτήν.